Τρίτη 20 Απριλίου 2010

Άγιος Γεώργιος, ο προστάτης των Προσκόπων

Ο "Μεγαλομάρτυρας" και "Τροπαιοφόρος", όπως η Εκκλησία μας χαρακτηρίζει τον Άγιο Γεώργιο, είναι ο Προστάτης Άγιος όλων των Χριστιανών Προσκόπων.
Ο Άγιος Γεώργιος είναι από τους πιο γνωστούς Αγίους σε ολόκληρο τον Χριστιανικό και μη κόσμο. Γιορτάζει στις 23 Απριλίου ή για τις Εκκλησίες που ακολουθούν το Ιουλιανό ημερολόγιο, όποτε η ημέρα αυτή χρονικά προηγείται του Πάσχα, τότε η γιορτή του Αγίου μετατίθεται την Δευτέρα του Πάσχα. Ο Άγιος Γεώργιος θεωρείται Άγιος της Καθολικής, της Αγγλικανικής και της Ορθόδοξης Εκκλησίας καθώς και κάποιων διαμαρτυρόμενων ομολογιών που αποδέχονται την απόδοση τιμών σε Αγίους.
Γεννήθηκε μεταξύ των ετών 280-285 μ.Χ., πιθανά στην περιοχή της Αρμενίας, από τον Έλληνα Συγκλητικό και στρατηλάτη κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Διοκλητιανού, Γερόντιο. Εκεί, σε ένα μοναστήρι της περιοχής, ο Άγιος βαπτίστηκε χριστιανός και έγινε μέλος της Εκκλησίας. Ο πατέρας του Γερόντιος καταγόταν από πλούσια και ονομαστή γενιά της Καππαδοκίας. Σε παλαιό χειρόγραφο αναφέρεται ότι γεννήθηκε στην Σεβαστούπολη της Μικρής Αρμενίας και ότι αρχικά ήταν ειδωλολάτρης και αργότερα έγινε χριστιανός. Η σύζυγός του Πολυχρονία ήταν χριστιανή και καταγόταν από την πόλη Λύδδα ή Διάσπολη της Παλαιστίνης. Όπως αναφέρουν οι πηγές, η οικογένεια του Αγίου, όταν εκείνος ήταν σε μικρή ηλικία, μετοίκησε στην Λύδδα, λόγω του θανάτου του πατέρα του.
Σε νεαρή ηλικία ο Γεώργιος κατατάχθηκε στον ρωμαϊκό στρατό. Διακρίθηκε για την τόλμη και τον ηρωισμό του και έλαβε το αξίωμα του Τριβούνου. Λίγο αργότερα ο Διοκλητιανός τον έκανε Δούκα (διοικητή) με τον τίτλο του Κόμητος (συνταγματάρχη) στο τάγμα τον Ανικιώρων της αυτοκρατορικής φρουράς· «πολλάκις πρότερον μεγαλοπρεπώς διαπρέψας του των σχολών μετά ταύτα πρώτου τάγματος κόμης κατ' εκλογήν προεβλήθη».
Το 303 μ.Χ., όταν άρχισαν οι λυσσαλέοι διωγμοί του Διοκλητιανού, ο Γεώργιος δεν δίστασε να ομολογήσει τη χριστιανική του πίστη, προκαλώντας το αδυσώπητο μένος του Διοκλητιανού, ο οποίος τον υπέβαλε σε σειρά φρικτών βασανιστηρίων. Η ακλόνητη πίστη του Αγίου γίνεται αφορμή να βαπτιστούν και άλλοι στρατιωτικοί ακόμα και αυτή η βασίλισσα Αλεξάνδρα, σύζυγος του Διοκλητιανού, μαζί με πολλούς από τους δούλους της.
Αυτό ο Διοκλητιανός δεν το περίμενε και έφριξε με την στάση του Γεωργίου. Ακολούθησε μια σειρά φρικτών βασανιστηρίων και θαυμάτων, που οδήγησαν πολλούς ειδωλολάτρες να ασπαστούν τη χριστιανική πίστη. Αφού λόγχισαν τον Γεώργιο, ξέσκισαν τις σάρκες του με ειδικό τροχό από μαχαίρια. Έπειτα, τον έριξαν σε λάκκο με βραστό ασβέστη και κατόπιν τον ανάγκασαν να βαδίσει με πυρωμένα μεταλλικά παπούτσια. Ο Θεός όμως τον κράτησε ζωντανό από όλα αυτά, εξευτελίζοντας τα είδωλα και τους εκφραστές τους.
Ο Άγιος μαρτύρησε προσευχόμενος. «Απετμήθη την κεφαλήν», την Παρασκευή 23 Απριλίου του έτους 303 μ.Χ. Κατά δε τον υπολογισμό του ιστορικού Ευσεβίου, και σύμφωνα με το μακεδονικό ημερολόγιο, η ημέρα του μαρτυρίου του αντιστοιχούσε στην Παρασκευή της Διακαινησίμου, δηλαδή του Πάσχα. Κρυφά σήκωσαν οι χριστιανοί το λείψανο του και το έθαψαν, μαζί με αυτό της αγίας μητέρας του, η οποία μαρτύρησε την ίδια ή την επόμενη ημέρα. Ο πιστός υπηρέτης του Πασικράτης, εκτελώντας την επιθυμία του Αγίου, παρέλαβε το λείψανο του μαζί με αυτό της μητέρας του, και τα μετέφερε στην Λύδδα της Παλαιστίνης. Από εκεί, όπως βεβαιώνουν οι πηγές, οι Σταυροφόροι πήραν τα ιερά λείψανα της Αγίας Πολυχρονίας και τα μετέφεραν στην Δύση. Πάνω στον τάφο του Γεωργίου ο Μέγας Κωνσταντίνος έκτισε ναό.
Ως πολεμικός άγιος και ελευθερωτής, ο Άγιος Γεώργιος συγκεντρώνει πολλές θαυμάσιες διηγήσεις και παραδόσεις, από τις οποίες η σπουδαιότερη είναι αυτή που μιλάει για το φόνο του δράκοντα και τη σωτηρία της βασιλοπούλας. Το θηρίο αυτό φύλαγε το νερό μιας πηγής κοντά στη Σιλήνα της Λιβύης και το άφηνε να τρέχει μόνον όταν έβρισκε κάποιον άνθρωπο να κατασπαράξει. Οι κάτοικοι της περιοχής κάθε τόσο όριζαν με κλήρο ένα παιδί σαν θυσία στο δράκοντα. Ολόκληροι στρατοί είχαν αντιταχθεί με αυτό το τρομερό τέρας, χωρίς αποτέλεσμα. Ο κλήρος έφερε και την σειρά της βασιλοπούλας, την οποία έσωσε ο Άγιος Γεώργιος φονεύοντας τον δράκοντα. Τότε, ο πατέρας της, αλλά και όλο το χωριό που ήταν ειδωλολάτρες, βαπτίστηκαν χριστιανοί. Η διήγηση περιέχει σαφείς αναφορές σε πανάρχαιες μνήμες προσφοράς ανθρωποθυσιών σε δαίμονες και αποτελεί αναβίωση του αρχαίου μύθου του Περσέα που σώνει την Ανδρομέδα από το τέρας. Τέτοιοι μύθοι ήταν ακόμη ζωντανοί στην περιοχή της Καππαδοκίας, όπου έδρασε και μαρτύρησε ο Γεώργιος. Η αλήθεια είναι ότι η Δρακοκτονία δεν αναφέρεται στους αρχικούς Βίους του Αγίου Γεωργίου, γι' αυτό και μέχρι τον 12ο αιώνα η εκκλησιαστική εικονογραφία παρουσιάζει τον Άγιο Γεώργιο πεζό και όχι καβαλάρη πάνω σε λευκό άλογο να τρυπά με το δόρυ του τον δράκο, όπως επικράτησε να εικονίζεται αργότερα.
Πρώτος τη βιογραφία του Αγίου Γεωργίου έγραψε ο Πάπας Γέλας στο Acta Sancti Georgii (496), ενώ ακολούθησε ο Άγιος Ανδρέας από την Κρήτη. Η συριακή Εκκλησία από τον 4ο αιώνα τον είχε σε μεγάλη εκτίμηση. Λόγω της ιπποτικής του συμπεριφοράς, ο Άγιος Γεώργιος έγινε δημοφιλής στην Ευρώπη το 10ο αιώνα, με αποτέλεσμα κατά τον 15ο αιώνα η γιορτή του να είναι ίση σε σημασία και δημοφιλία με αυτή των Χριστουγέννων. Στο Συμβούλιο της Οξφόρδης, το 1222, η ημέρα του Αγίου Γεωργίου κηρύχθηκε επίσημη αργία και το 14ο αιώνα ο Άγιος Γεώργιος έγινε προστάτης Άγιος της Αγγλίας. Είναι επίσης ο προστάτης Άγιος της Μόσχας, της Αραγονίας, της Γεωργίας και της Καταλονίας, ενώ μέχρι το 18ο αιώνα ήταν προστάτης και της Πορτογαλίας. Ο Άγιος Γεώργιος, όντας προστάτης της Αγγλίας και έφιππος, θεωρείτο από το θρύλο και ως προστάτης Άγιος των ιπποτών της Στρογγυλής Τράπεζας και των Σταυροφόρων και θεωρείται ακόμα και σήμερα προστάτης του Πεζικού.
Στη χώρα μας, ο Άγιος Γεώργιος κατέχει σημαντική θέση στο λαϊκό εορτολόγιο. Δεν υπάρχει περιοχή που να μην έχει ξωκλήσι ή εκκλησία αφιερωμένη στη μνήμη του. Η γιορτή του Αη Γιώργη στις 23 Απριλίου και του Αγίου Δημητρίου στις 26 Οκτωβρίου αποτελούσαν τα χρονικά ορόσημα για τις αγροτικές και ποιμενικές συμφωνίες (προσλήψεις βοσκών, καλλιέργεια κτημάτων κλπ.), καθώς διαιρούν τον χρόνο σε δύο εξαμηνίες. Η γιορτή του Αη Γιώργη μέσα στην πασχαλινή περίοδο έδινε την ευκαιρία για ένα ανοιξιάτικο πανηγύρι στα ξωκλήσια και στις στάνες, με προσφορά γαλακτοκομικών στους επισκέπτες και ζωοθυσίες (κουρμπάνια) προς τιμήν του Αγίου. Ακόμα και σήμερα, το όνομα Γεώργιος είναι από τα πλέον συνηθισμένα.

Για την αλτρουιστική μορφή του, ως σύμβολο της ευγενούς ιδέας του αγνού και του καλού, ο Προσκοπισμός επέλεξε τον Άγιο Γεώργιο ως Προστάτη Άγιό του. Γιορτάζουμε τη μνήμη του στις 23 Απριλίου κάθε χρόνο, ανανεώνοντας τη μέρα αυτή την Προσκοπική μας Υπόσχεση που έχει ως βάση της τις αρχές και τα πιστεύω του Άγιου Μεγαλομάρτυρα και Τροπαιοφόρου Γεωργίου.

Φέτος, με τη συμπλήρωση 100 χρόνων Ελληνικού Προσκοπισμού, όλοι οι Έλληνες Πρόσκοποι θα τιμήσουμε τη μνήμη του Αγίου Γεωργίου στις απανταχού ενορίες του.
Η Τοπική μας Εφορεία θα παραστεί στη δοξολογία του Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου Ακαδημίας Πλάτωνος (Πλάτωνος και Παλαμηδίου), την Παρασκευή 23 Απριλίου, στις 18:30, τιμώντας τον Άγιο Γεώργιο, προστάτη των Προσκόπων.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου